انسان ها در طول شبانه روز به خواب احتیاج دارند تا سیستم عصبی و ذهنی خود را بهبود ببخشند. خواب لازمه ی زندگی انسان است و کسانی که مشکل خواب دارند دچار بیماری های جسمی و ذهنی می شوند. اگر تعریف جامعی از خواب داشته باشیم می توانیم بگوییم که، خواب در مقابل بیداری قرار می گیرد.
در خواب فعالیت بدن و ذهن تغییر کرده به طوری که بینایی و شنوایی انسان به طور موقت غیر فعال می شود و فعالیت بخشی از مغز به حالت استراحت در می آید. افراد ممکن است خواب سبک یا سنگینی داشته باشند، که هریک از این دو اگر وارد مرحله بحرانی شود، به عنوان یک بیماری در فرد تلقی می شود.
خواب سنگین چیست؟
برخی از افراد به راحتی می توانند بخوابند و سریع به خواب می روند. این گونه افراد مشکلی در خوابیدن ندارند بلکه مشکل اساسی اینجاست که آنها نمی توانند هوشیار بخوابند. منظور از هوشیار خوابیدن این است که به راحتی نمی توانند بیدار شوند. مثلاً با صدای آلارم گوشی و یا ساعت کوک شده ی خود بیدار نمی شوند و لازم است تا چند مرتبه این عمل تکرار شود تا با اختلاف پانزده تا بیست دقیقه از خواب بیدار شوند. این گونه افراد در هنگام خواب هیچگونه حساسیتی به نور یا صدای محیط ندارند. برای بیدار کردن این افراد حتماً لازم است تا جسم آنها را تکان دهیم تا بیدار شون
در کلینیک خواب اورا اسلیپ با دکتر فریبا معینی پور متخصص اختلالات خواب “عضو آکادمی و طب خواب اروپا و استاد دانشگاه اُمئو سوئد” کنار شما هستیم تا یک به یک دلایل خواب سنگین را شناسایی کنیم و با با جدید ترین روش های روز دنیا آن را درمان کنیم پس از پایان درمان شما خواب باکیفیت و راحتی خواهید داشت. برای دریافت نوبت و مشاوره می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
تمامی این اختلالات با روش های جدید و استاندارد جهانی قابل درمان است.در زیر در به دلایل ایجاد و درمان خواب سنگین در افراد می پردازیم.
خواب سبک چیست؟
برخی از افراد خواب سبکی دارند و با کوچکترین صدا و نوری از خواب بیدار می شوند. یک فرد ممکن است در طول شب چندین مرتبه بیدار شود و در خواب وی اختلال ایجاد گردد. اینگونه از افراد خواب با کیفیتی را تجربه نمی کنند. افرادی که خواب سبک دارند به بسیاری از بیماریهای مختلفی دچار می شوند. نداشتن یک خواب عمیق و با کیفیت خیلی مضر است زیرا باعث ابتلا شدن فرد به بسیاری از بیماری ها می شود. اینگونه از افراد ممکن است در دراز مدت دچار بیماری هایی از قبیل سرطان، بیماریهای عروقی، بیماری های قلبی، چاقی و برخی دیگر از بیماریها گردند.
علت خواب سنگین در انسان
خواب سنگین دارای علل مختلفی است که در این بخش قصد داریم تا به بررسی آنها بپردازیم و با علل ایجاد آن آشنا شویم. شرایط محیطی، آب و هوایی، شرایط جسمی و روحی، بیماری، مصرف دارو و رژیم غذایی خاص از علل ایجاد خواب سنگین در افراد است. خواب سنگین اگر مقطعی باشد و فرد برای همیشه دچار آن نباشد، جای نگرانی ندارد. اما اگر خواب سنگین بصورت مکرر و همیشه در فرد تکرار شود و باعث بروز پر خوابی در فرد گردد، آن موقع باید نگران بود.
بسیاری از افراد از یک محل به محل دیگری نقل مکان می کنند و همین تغییر مکان باعث می گردد تا در خواب آنها تاثیر بگذارد و دچار خواب سنگین شوند. برخی از افراد به دلایل مختلفی نظیر خستگی و فعالیت بدنی زیاد دچار این نوع از خواب می شوند. عده دیگر نیز به دلیل داشتن بیماری خاصی نظیر سرطان، مجبور می شوند تا داروهای مختلفی را مصرف کنند که استفاده بیش از حد از این داروها باعث می گردد فرد دچار خواب سنگین شود.
همچنین افرادی که از یک رژیم غذایی خاص پیروی می کنند و وعده های غذایی آنها را مواد پر کالری و چرب تشکیل می دهد نیز دچار خواب سنگین می شوند. این گونه از افراد در هنگام شب غذای چرب میل می کنند که باعث می گردد تا سیستم گوارشی بدن بیش از حد فعالیت کند و بدن را دچار خستگی نماید، همین امر باعث ایجاد خواب سنگین در فرد می شود.
مقدار کورتیزول در بدن تعیین کننده میزان خواب یک انسان است به گونه ای که اگر از این هورمون به مقدار نا متعادلی در بدن وجود داشته باشد باعث می گردد تا در مقدار زمان خواب فرد اخلال ایجاد شود و فرد را دچار کم خوابی یا خواب سنگین نماید.
مراحل خواب انسان
خواب انسان چهار مرحله دارد. خواب انرم (NREM) خواب (REM) که مورد انرم دارای 3 مرحله می باشد و مورد رِم از یک مرحله تشکیل می شود.
مراحل خواب انرم (NREM)
مرحله یک خواب انرم
در این مرحله فرد در یک حالت خواب آلودگی سبک قرار می گیرد و خواب فرد به آسانی توسط یک صدا و نور جزئی بهم می خورد. این مرحله سبک ترین مرحله خواب (انرم) می باشد. در این مرحله عضلات بدن کم کم آرام می شوند و فعالیت مغز نسبت به حالت بیداری، رفته رفته کم می گردد. برخی از افراد دائماً به این مرحله وارد و خارج می شوند و ممکن است خواب آنها آشفته شود.
مرحله دو خواب انرم
در این مرحله ضربان قلب کم می شود و بدن یک حالت آرامتری را به خود می گیرد و امکان بیدار شدن ناگهانی فرد در آن وجود ندارد. در مرحله 2 خواب انرم، دمای بدن کاهش پیدا می کند و دیگر در چشم ها حرکتی مشاهده نمی شود.
مرحله سه خواب انرم
در این مرحله فرد بصورت عمیقی به خواب فرو می رود و بیدار کردن وی سخت است. افراد در مرحله 3 خواب انرم کمتر از خواب می پرند. راه رفتن در خواب و حرف زدن در خواب در این مرحله صورت می گیرد و افرادی که به این نوع اختلال مبتلا هستند، معمولاً در این مرحله به آن دچار می شوند.
مراحل خواب رم (REM)
خواب و رویا دیدن در مرحله 4 خواب یا همان رم رخ می دهد.در این مرحله امکان بیدار شدن و از خواب پریدن بیشتر می شود. افرادی که در این مرحله به طور ناگهانی از خواب می پرند، معمولاً دچار خستگی و خواب آلودگی هستند.
خواب عمیق
خواب عمیق یا مرحله ای که فرد در خواب سنگین فرو می رود در مرحله 3 خواب انرم قرار دارد. مرحله 3 خواب در مقایسه با سایر مراحل از درجه اهمیت زیادی برخوردار است. در این مرحله بدن بیشتر خود را تجدید قوا می کند و کمتر تحت تاثیر عوامل بیرونی قرار می گیرد. بیدار کردن افرادی که وارد این مرحله از خواب شده اند، دشوار می باشد.
عوارض خواب سنگین
داشتن خواب سنگین و عمیق یک نعمت برای فرد محسوب می شود زیرا بسیاری از افراد به دلیل مشکلاتی که دارند نمی توانند خواب سنگین و عمیق را تجربه کنند و با مشکلات آن دست و پنجه نرم می کنند. اما داشتن خواب سنگین تا جایی خوب است که منجر به خواب زیاد و پر خوابی نشود زیرا خواب زیاد باعث ایجاد مشکلات فراوانی در فرد می شود.
در ذیل به بررسی عوارض خواب سنگین می پردازیم. خواب سنگین موجب می شود تا در دراز مدت فرد دچار پرخوابی شود. پرخوابی باعث بروز بیماری های مختلفی در فرد می گردد.
دیابت
خواب زیاد باعث می شود تا سیستم طبیعی بدن دچار اختلال گردد. اختلال در سیستم بدن باعث می شود تا فعالیت طبیعی خود را از دست بدهد و در برخی حالات باعث زیاد یا کم شدن تولید بسیاری از هورمون ها گردد. خواب زیاد باعث می شود تا فرایند تولید قند در بدن مختل شود و مشکلات دیابتی را ایجاد کند.
سردرد
پرخوابی و خواب سنگین یکی از دلایل مهم بروز سر درد در افراد است. افرادی که خواب زیاد و سنگینی دارند، فعالیت مغز آنها دچار اختلال می شود و تنظیمات نرمال خود را از دست می دهد اینگونه از افراد در طول روز دچار سردرد های مکرری می شوند.
ورم
خواب زیاد باعث ایجاد ورم در قسمت های مختلف بدن می شود. دلیل ایجاد این ورم ها هورمون کورتیزول است. این هورمون در خون تولید می شود.خواب زیاد باعث می گردد تا این هورمون در خون به مقادیر زیادی ساخته شود. حال اگر میزان کورتیزول در خون بالا باشد باعث می گردد تا در صبح و هنگام بیدار شدن، فرد دچار گلو درد شود و چشم هایش پف کند.
افسردگی
همانطور که قبلاً نیز به آن اشاره شد، خواب سنگین منجر به پر خوابی در دراز مدت می گردد و خارج شدن آن از حد نرمالش می تواند باعث بروز بیماری هایی مثل افسردگی در فرد شود. هورمون کورتیزول نیز در اینجا نقش مهمی را در ایجاد افسردگی ایفا می کند.
خواب زیاد باعث افزایش هورمون کورتیزول در بدن می گردد و افزایش این هورمون باعث کمتر تولید شدن هورمون سروتونین در بدن می شود. هورمون سروتونین باعث ایجاد حس خوب در مغز می گردد و کمبود آن باعث بروز افسردگی در افراد می شود.
کند شدن ادراک
خواب زیاد باعث می گردد تا مغز عملکرد مثبت خود را از دست بدهد. بسیاری از محققان دریافته اند که خواب زیاد باعث کند شدن ادراک و توانایی های ذهنی افراد می شود. افرادی که خواب نرمال و مناسبی دارند در مقایسه با افرادی که پر خواب هستند، ذهن و درک بالایی را در مسائل مختلف دارند.
چاقی
خوابیدن بیش از اندازه باعث می گردد تا در تایم غذایی افراد اختلال ایجاد شود و فرد از یک رژیم غذایی نامناسبی پیروی کند. چنین افرادی بیشتر در معرض چاقی و اضافه وزن قرار می گیرند.
خستگی
برخی از افراد به اشتباه، این گمان را دارند که زیاد خوابیدن باعث می گردد تا دیگر خستگی به سراغشان نیاید. افرادی که خواب سنگین دارند و در طول روز نیز زیاد می خوابند و از رختخواب خود جدا نمی شوند، همواره احساس خستگی دارند و در طول روز این احساس به همراه آنها است.
برای درمان خواب سنگین چه باید کرد؟
برای درمان خواب سنگین در قدم نخست باید تشخیص دهید که آیا واقعا آدمی هستید که خواب سنگین دارد یا خیر. خواب معمولی بین شش تا هشت ساعت را در بر میگیرد و افرادی که بیش از این مقدار می خوابند را می توان در گروهی قرار داد که دارای خواب زیاد هستند. سنگینی خواب در دراز مدت باعث می گردد تا فرد به پر خوابی عادت کند.
اگر شما جزء آن دسته از افرادی هستید که در هنگام صبح به سختی از خواب بیدار می شوید، نیازی نیست تا خود را نگران کنید زیرا به صرف اینکه، فرد به سختی از خواب صبحگاهی بیدار می شود، نمی تواند دلیلی بر اختلال شدید وی در خواب تلقی گردد. بلکه باید عوامل متعددی بررسی شود تا دلیل خواب سنگین فرد مشخص گردد.
بعد از اینکه تشخیص درستی داشتید و واقعا به این مساله پی بردید که اختلال خواب سنگینی دارید، اکنون زمان آن رسیده تا با روش های درمانی خواب سنگین آشنا شوید تا با استفاده از آنها بتوانید یک خواب نرمال را در طول شبانه روز داشته باشید.روش های درمان خواب سنگین به شرح ذیل می باشد.
مراجعه به پزشک متخصص خواب
افرادی که تشخیص می دهند به خواب سنگین دچار هستند و آن را به عنوان یک اختلال تلقی می کنند، برای حل اساسی این مشکل بهتر است تا به پزشک متخصص خواب مراجعه کنند و راه حل مناسبی برای بهبود این مشکل بیابند. افسردگی، سرطان، مشکلات قلبی، تیروئید اختلالات فصلی می تواند از دلایل خواب سنگین باشد. پزشک معالج بعد از تشخیص، اقدام به تجویز دارو می کند.
نوشیدن چای
نوشیدن چای می تواند کمک زیادی به حل مشکل خواب آلودگی کند. برای افرادی که خواب سنگین دارند پیشنهاد می شود قبل از خواب مقداری چای و دمنوش مصرف کنند. این عمل را به صورت مکرر در چند شبانه روز انجام دهند تا تاثیر مثبت آن را ببینند.
تغییر زنگ بیداری
افرادی که خواب سنگین دارند و صبح به سختی از خواب بیدار می شوند برای اینکه بتوانند به این مشکل غلبه کنند بهتر است تا زنگ آلارم گوشی خود را هر چند وقت یکبار تغییر دهند. زیرا هنگامی که زنگ آلارم برای مدت طولانی تغییر نکند، ذهن به موسیقی آن عادت کرده و حالت هوشیاری خود را از دست می دهد. برای اینکه هوشیاری صبحگاهی را داشته باشید و بر ترس خود غلبه کنید بهتر است تا از این روش استفاده کنید تا بعد از گذشت چند وقت متوجه تاثیر مثبت آن شوید.
غذا خوردن در شب
بسیاری از پزشگان به افرادی که خواب سنگین دارند پیشنهاد می کنند که حتماً 2 ساعت قبل از خواب شام بخورند و از صرف شام در نیمه شب و ساعات نزدیک به زمان خواب پرهیز کنند. رعایت نکردن فاصله مناسب بین شام و خواب باعث می گردد تا بدن چند ساعت مشغول هضم غذا شود و دیر وقت به خواب برود و از آنطرف در صبح به سختی بیدار شود.
مطالعه قبل از خواب
برای اینکه ذهن، هوشیاری خود را در هنگام صبح حفظ کند و دچار خواب سنگین نشود بهتر است تا فرد در شب قبلش مطالعه داشته باشد بخصوص کتب و مفاهیم پیچیده، تا از این طریق بتواند ذهن را درگیر مطالب جدید کند. استفاده از این روش باعث می گردد تا مغز، نیمه هوشیار باقی بماند و صبح به سادگی بیدار شود.
خواب روزانه
داشتن خواب روزانه در طول روز باعث می شود تا از میزان سنگینی خواب بخصوص در هنگام صبح کاسته شود. بسیاری از محققان خواب بعد از ظهر را پیشنهاد می دهند حتی اگر به مقدار بسیار کمی در حد پنج تا پانزده دقیقه باشد.
تنظیم ساعت خواب بدن
برای اینکه بتوانید بر خواب سنگین خود غلبه کنید، بهتر است تا ساعت خواب بدن را تنظیم کنید. برای این کار بهتر است تا در یک ساعت مشخص به رختخواب بروید و سعی کنید 10تا11شب بخوابید و در هنگام صبح خود را مجاب به بیدار شدن در راس ساعت خاصی کنید.
نتیجه گیری
خواب یک نیاز مهم و اساسی در انسان و سایر موجودات تلقی می گردد. اختلالات خوابی از بیماری های رایجی است که تعداد زیادی از افراد را آزار می دهد. بسیاری از افراد دارای خواب سنگین هستند. داشتن خواب سنگین به تنهایی عیب محسوب نمی شود بلکه عواقبی که ممکن است برای این گونه از افراد ایجاد کند، مشکل ساز می باشد. خواب سنگین رفته رفته منجر به پر خوابی می گردد و در دراز مدت به بدن فرد آسیب می رساند.
با استفاده از روش های موجود چنین افرادی که به خواب سنگین مبتلا هستند و به سختی از خواب بیدار می شوند بهتر است تا از روش های درمانی موجود استفاده کنند تا خواب سالم و نرمالی داشته باشند.
در کلینیک خواب اورا اسلیپ همراه با دکتر فریبا معینی پور در کنار شما هستیم برای : درمان خواب سنگین، درمان اختلالات خواب، درمان آپنه خواب، درمان بی خوابی و درمان خروپف . برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.