بی خوابی بعد از زایمان، علت و درمان

در این مطلب می خواهیم در مورد بزرگ ترین مشکل خانم هایی که تازه زایمان کرده اند و همچنین راهکارهای درمانی آن، یعنی بی خوابی بعد از زایمان، علت و درمان آن صحبت کنیم.

یکی از بزرگ ترین چالش هایی که خانم ها در طول زندگی خود با آن رو به رو هستند، حاملگی و به دنبال آن زایمان می باشد. کوچک ترین اتفاق می تواند به اندازه خود در زندگی افراد تغییراتی ایجاد کند، مسئله زایمان و آمدن یک موجود کوچک و ناشناخته می تواند کل زندگی فرد را دگرگون کند.

یکی از هزاران تغییراتی که زایمان مسبب آن است بی خوابی و تا حدودی عوارض آن می باشد. مطالعات نشان می دهد برخی از خانم ها تقریبا سه چهارم آن ها در طول دوران بارداری به شدت بی خواب می شوند و این بی خوابی تا بعد از زایمان نیز ادامه دارد. این بی خوابی ها معمولا با بیدار شدن در طول شب و ناتوانی در خوابیدن مجدد همراه می باشد. اما علت بی خوابی در دوران بارداری و پس از زایمان چیست؟

بی خوابی پس از زایمان به چه علت رخ می دهد؟

یکی از اختلالات خوابی که تقریبا نیمی از افراد جامعه تا حدودی درگیر آن هستند، بی خوابی می باشد. در این بین آمار بی خوابی در بین خانم های باردار و کسانی که تازه زایمان کرده اند بالاتر است.

خانم هایی که وارد مرحله جدیدی از زندگی خود که همان بارداری است می شوند دچار تغییرات چشم گیری می گردند که می توان گفت جدی ترین آن ها بی خوابی است. شدت این مشکل و عوارض آن در شش هفته اول بیش تر می باشد و باعث می شود مادر بسیار کم تر از آن ساعتی که برای بدن لازم است بخوابد. این حالت به گونه ای است که مادر مدام در حالت خواب و بیداری قرار دارد و به هیچ وجه نمی تواند خواب با کیفیت را تجربه کنند.

ادامه داشتن این وضعیت خواب آلودگی و کسالت مفرط و همچنین پاره ای اختلالات عصبی را به همراه خواهد داشت. اگر این بی خوابی بیش از چند ماه ادامه داشته باشد به تبع عوارض خطرناک تری دارند و به آن بی خوابی مزمن می گویند.

اما اگر در همان چند هفته اول از بین رفت جای نگرانی نیست، زیرا عوارض چندانی ندارد و پس از مدتی بدن به حالت طبیعی خود باز می گردد. در ادامه بارزترین عللی که باعث بی خوابی در خانم هایی که به تازگی زایمان کرده اند، شرح داده می شود.

آسیب پذیر بودن نوزاد

آسیب پذیر بودن نوزاد و نیاز به مراقبت و تغذیه همیشگلی او یکی از مهم ترین علت های بی خوابی مادران می باشد. نوزادی که تازه متولد شده بسیار حساس و آسیب پذیر می باشد و اگر کسی نباشد که از او مراقبت کند ممکن است بمیرد.

از این رو بی خوابی که مادر در دوران بارداری داشته است به پس از زایمان کشیده شده و ممکن است شدیدتر نیز شود. بی خوابی که علت آن بی قراری نوزاد است ممکن است 2 الی 4 ماه طول بکشد، اما در برخی موارد مثلا مشکل داشتن نوزاد، این بی خوابی تا یک سال اول زندگی ادامه دارد که می توان گفت خطرناک بوده و نیاز به درمان دارد.

اگر پس از گذشت چند ماه کودکتان همچنان برای خوابیدن مشکل دارد و به نوعی خواب راحت را از چشمان شما گرفته توصیه می شود به یک مختصص کودک مراجعه کرده و مشکل خود را حل کنید.

تغییر در هورمون بدن و کاهش سطح توازن آن ها

بارداری و به دنبال آن زایمان دگرگونی های زیادی در بدن مادر ایجاد می کند که یکی از آن ها تغییرات هورمونی و از بین رفتن سطح توازن آن ها می باشد.

بدین صورت که در این بازه زمانی تولید پروژسترون که نوعی هورمون زنانه است و وظیفه آن ایجاد حس خواب در خانم ها می باشد به شدت کاهش پیدا می کند. یکی دیگر از هورمون هایی که از حالت توازن خارج شده و تولید آن در بدن کم می شود، ملاتونین است که برای هر دو گروه زنان و مردان کارایی یکسانی دارد و آن هم ایجاد حس آرامش و خواب می باشد.

کاهش یافتن میزان هر کدام از این هورمون ها نه تنها بر ساعت طبیعی بدن و ریتم شبانه روزی خواب تاثیر منفی می گذارد بلکه بر خلق و خو و سیستم عصبی مادر نیز اثرات مخربی دارد. برای مادرانی که بی خوابی آن ها ناشی از تغییرات هورمونی است جای نگرانی نیست زیرا پس از گذشت زمان بدن به حالت طبیعی خود بازگشته و دوباره می توانند خواب خوب را تجربه کنند.

اختلالات عصبی و افسردگی پس از زایمان

یکی از اتفاقات دیگری که برای برخی از خانم ها پس از زایمان رخ می دهد اختلالات عصبی، تحریک پذیری و افسردگی می باشد. آمارها نشان می دهد از هر 8 خانمی که باردار شده و زایمان می کنند یک نفر از آن ها دچار افسردگی و اختلالات عصبی می شوند. اختلالاتی که پس از زایمان گریبان گیر مادران می شود شامل حس ناراحتی شدید، غم و اندوه انباشته شده، اضطراب، استرس و خستگی می باشد که جمع شدن تمام این احساسات به یک باره نه تنها مخرب خواب می باشد بلکه تمام جنبه های زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد.

بی خوابی مفرط و دشواری در خوابیدن و همچنین خوابیدن بیش از حد و زیاد، علائم وجود این بیماری در خانم ها می باشد. مطالعات علمی که در این زمینه انجام شده نشان می دهد تازه مادرانی که دچار مشکلات و اختلالات خواب هستند حدود 3 برابر بیشتر از مادران دیگری که خواب کافی و با کیفیتی دارند در معرض ابتلا به افسردگی هستند.

در واقع هر نوع اشکالی در خواب تا حدودی می تواند یکی از علائم افسردگی باشد، بنابراین نباید از آن گذشت. چرا که اختلالات خواب و بی خوابی و همچنین عوارض آن نه تنها سلامت مادر را به خطر می اندازد بلکه برای پدر و نوزادی که آسیب پذیر و حساس است نیز بسیار جدی و خطرناک می باشد.

یکی دیگر از چندین عوارض بی خوابی که ناشی از افسردگی پس از زایمان است، ادامه داشتن دردهای جسمانی تا چندین ماه می باشد. به همین دلیل اگر حس می کنید دچار افسردگی یا اختلالات خواب پس از زایمان شده اید به افراد متخصصی که در این زمینه فعالیت دارند مراجعه کرده و به درمان این مشکل بپردازید.

راه های درمان بی خوابی پس از زایمان

درمان بی خوابی برای هر فردی که دچار آن است بستگی به شرایط بدنی، سلامت و سابقه پزشکی هر فرد دارد. اما می توان با یک بررسی ساده توسط روانشناسان خواب علت اصلی بروز بی خوابی را شناخت و درمان کرد. در ادامه چندین راهکار برای درمان بی خوابی شرح داده شده است:

مراجعه به پزشک خواب

باید بدانید اولین راه درمان بی خوابی مراجعه به پزشک متخصص خواب است. متخصصین خواب با توجه به تجربه های زیادی که در زمینه بی خوابی دارند می توانند شما را براحتی و با روش های روز دنیا درمان کنند. ما مرکز درمان اختلالات خواب اورا اسلیپ را به شما پیشنهاد می کنیم که در زمینه درمان خروپف، درمان خواب سنگین و سایر مشکلات خواب خدمات بی نظیری ارائه می دهد.

رعایت بهداشت خواب

به طور کلی بهداشت خواب به مجموعه اقدامات و فعالیت هایی گفته می شود که اختلالات خواب را کاهش داده و روند آن را بهبود می بخشد. این فعالیت می توانند شامل موارد زیر باشند:

  • یادگیری روش های خوابیدن با کیفیت
  • دنبال کردن یک روتین روزانه صحیح
  • فراهم کردن محیطی مناسب برای خوابیدن از جمله تنطیم نور، دما و تخت خوابی راحت
  • تجدید نظر در تغذیه و تغییر رژیم غذایی غلط
  • در نظر گرفتن یک روتین ورزشی
  • کنترل کردن محرک هایی که مانع خواب می شوند

کنترل و کاهش میزان استرس و اضطراب

همانطور که می دانید یکی از موانع بزرگی که مانع خواب می شود، استرس و فشار عصبی می باشد که فرد تحمل می کند. این مشکلات برای خانم هایی که تازه زایمان کرده اند به دلیل شرایط خاصی که در آن قرار گرفته اند کمی شدیدتر می شود. بنابراین اگر میزان استرس و اضطرابی که تحمل می کنند زیاد باشد برای درمان باید به روانشناس مراجعه کنند در غیر این صورت می توانند از تکنیک های آرامش بخش و مدیتیشن برای کنترل احساسات خود استفاده کنند.

تنظیم یک برنامه خواب برای مادر و نوزاد

شایع ترین مانع خوابی که تازه مادران با آن رو به رو هستند بی خوابی و تنظیم نبودن خواب نوازد می باشد. برای حل این مشکل مادران باید به گونه ساعت خواب خود را به چرت های نوزاد خود تنظیم کنند، یعنی هر زمان که کودک خوابید مادر نیز بخوابد. بدین صورت کم کم بدن مادر به ساعت خواب نوزاد عادت کرده و در زمان لازم به خواب می رود و این گونه از بروز عوارض آن پیش گیری می شود.

تقسیم کار

یکی دیگر از روش هایی که به شما کمک می کند تا خواب کافی داشته باشید، تقسیم کردن وظایف خود با شخص دیگری می باشد. با کم کردن میزان کاری که باید انجام دهید، زمان بیشتری به دست می آورید که می توانید بخشی از آن را به خواب اختصاص دهید تا بدین صورت بدهی خواب خود را جبران کنید.

کلام آخر

بی خوابی یا اختلالات خواب یکی از مشکلات نسبتا شایع برای خانم هایی است که به تازگی زایمان کرده اند. این نوع بی خوابی با قرار گرفتن در شرایط جدیدی که مادران به تازگی آن را تجربه می کنند رخ می دهد که شامل سازگاری با تغییرات فیزیولوژیکی بدن و زندگی با موجودی به نام نوزاد می باشد.

بی خوابی پس از زایمان علت های زیادی دارد که مهم ترین آن ها مراقبت شبانه روزی از نوزاد و افسردگی پس از زایمان می باشد و هر دوی این عوامل به دلیل بی توجهی و عدم درمان، در بلند مدت عوارض جدی تری به دنبال خواهد داشت.

به یاد داشته باشید عوارض بی خوابی برای تازه مادران به میزان زیادی نوزاد را نیز به خطر می اندازد و مختص خود مادر نمی باشد. کادر مرکز تخصصی خواب اورا اسلیپ زیر نظر خانم دکتر فریبا معینی پور به طور ویژه به مشکلات بی خوابی در زنان باردار و زایمان کرده رسیدگی می کنند. برای دریافت نوبت و مشاوره تلفنی با ما تماس بگیرید.

شماره های تماس :

سوالات متداول

علت اصلی بی خوابی پس از زایمان برای خانم ها چیست؟

خانم هایی که به تازگی زایمان داشته اند به علت برنامه تغذیه و مراقبت همیشگی از نوزاد یا سایر عوامل از جمله دردهای جسمانی، استرس، اضطراب و افسردگی دچار بی خوابی و اختلالات خواب می گردند.

بهترین روش درمان بی خوابی پس از زایمان چیست؟

اثر بخشی روش های درمانی بستگی به شرایط بدنی و پزشکی هر فرد دارد، اما می توان گفت بهترین راهکار درمانی کنترل استرس و اضطراب، تقسیم کار، رعایت بهداشت خواب و درمان افسردگی پس از زایمان در صورت وجود می باشد.

مقالات بیشتر :

آیا خواب آلودگی در بارداری طبیعی است؟

عوارض خروپف در زمان بارداری