شب ادراری نوجوانان نشانه چیست و روش های درمان

کودکان در سن رشد قرار دارند و هنوز به آن مرحله ای نرسیده اند که بتوانند ادرار خود را کنترل کنند؛ به همین جهت نیز دچار شب ادراری می شوند و یک موضوع کاملاً طبیعی است.

موضوع زمانی باعث نگرانی می شود که نوجوان یا فرد بزرگسالی به این اختلال دچار باشد.

بیدار شدن در رختخواب خیس باعث خجالت در نوجوان می شود؛ اگر می خواهید بدانید که شب ادراری نوجوان نشانه چیست؟ و چه راه های درمانی برای آن وجود دارد؟ تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

شاید مشکل شب ادراری نوجوانتان، به اختلالات خواب وی مربوط باشد؛ مرکز خواب اورا اسلیپ با همراهی دکتر فریبا معینی پور یکی از بهترین پزشکان متخصص اختلالات خواب، قادر است تا درمان خروپف و درمان خواب سنگین را با بروزترین روش های ممکن انجام دهد. برای دریافت مشاوره های رایگان، می توانید با شماره های تلفن های این مرکز تماس حاصل فرمایید.

شب‌ ادراری چیست؟

کودکان چهار سال به بالا توانایی کنترل ادرار خود را دارند، چنانچه در طول شب، رختخواب خود را خیس کنند؛ در اصطلاح می گوییم به شب ادراری مبتلا شده اند.

شب ادراری حالتی است که کودک یا نوجوان در طول شب کنترلی بر ادرار خود ندارد، در صورتی که از وی انتظار می رود تا بر آن کنترل داشته باشد و زمانی که احساس به دستشویی رفتن پیدا می کند، از خواب بیدار شود.

از چه سنی به بعد شب ادراری موضوع نگران کننده ای است؟

کودک بعد از اینکه سن ۹ سال را تکمیل کرد، وارد دوره نوجوانی می شود، کارشناسان، سن ۱۰ تا ۱۹ سال را جزء دوره نوجوانی می دانند.

نوجوان در چنین سنی باید بر مثانه خود کنترل داشته باشد و به ادرار غیر ارادی دچار نشود. چنانچه شب ادراری بصورت مکرر در نوجوان مشاهده شد، باید موضوع را با پزشک معالج مطرح کنید.

انواع شب ادراری در نوجوانان

شب ادراری را می توان در دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم بندی کرد؛ که علائم و روشهای درمانی یکسانی دارند. در ادامه با نشانه ها و شیوه های درمانی آنها آشنا می شویم.

شب ادراری اولیه

شب ادراری اولیه معمولاً در کودکانی رخ می دهد که تازه یاد گرفتن به دستشویی بروند و دیگر از پوشک استفاده نکنند. این کودکان در طول روز مشکلی ندارند و فقط در طول شب، زمانی که به رختخواب می روند، کنترلی بر مثانه خود ندارند و جای خود را خیس می کنند.

شب ادراری ثانویه

این نوع از شب ادراری در کودکان و نوجوانان ۵ تا ۱۴ سال شایع تر است. کودکان معمولاً از یک سنی به بعد دیگر از پوشک استفاده نمی کنند و در هنگام شب بر مثانه خود کنترل دارند، چنانچه بعد از گذشت شش ماه پر از موفقیت و دستاورد برای کودک، یک مرتبه دچار شب ادراری شود، به آن نوع ثانویه می گویند.

در نوجوانان نیز همین مشکل وجود دارد؛ نوجوانی که دوره کودکی خود را پشت سر گذاشته و وارد سن بالاتر شده، به دلایل مختلفی مثل استرس های نوجوانی، جدایی والدین، اختلالات تغذیه و مصرف برخی از داروها دچار این مشکل آزار دهنده می شود.

دلایل اصلی شب‌ ادراری در نوجوانان چیست؟

شب ادراری نوجوانان جای نگرانی ندارد، زیرا برای تعداد زیادی از هم سن و سال های او این اتفاق می افتد. اما اگر مداوم و همیشگی باشد، یک مشکل جدی را در بدن او نشان می دهد.

در چنین مواردی باید به پزشک مراجعه گردد تا عوامل اصلی این مشکل را شناسایی کند. در ادامه به تک تک عواملی اشاره می کنیم که در شب ادراری نوجوانان دخیل است.

مثانه کوچک

هنگامی از مثانه کوچک صحبت می کنیم، منظورمان اندازه آن نیست؛ بلکه حجم آن مد نظرمان است؛ در برخی حالات حجم کمی از مثانه پر می شود؛ با این حال، فرد فکر می کند که مثانه اش کاملاً پر است و چند مرتبه در طول روز به دستشویی می رود.

این قضیه در هنگام شب، موقعی که نوجوان خواب سنگین دارد مشکل ایجاد می کند و اگر نتواند کنترلی بر آن داشته باشد، جای خود را خیس می کند.

مسائل هورمونی

در بدن بصورت طبیعی هورمون آنتی دیورتیک یا همان ADH ترشح می شود؛ این هورمون به کلیه ها پیام می دهد تا تولید ادرار را کمتر کنند.

در هنگام خواب بدن مقدار زیادی از این هورمون را تولید می کند و خود را آماده به خواب رفتن می نماید. در بدن برخی از نوجوانان، این هورمون به اندازه کافی وجود ندارد و همین امر باعث شب ادراری در نوجوان می شود.

مسدود شدن مجاری ادراری

انسداد مجاری ادراری مشکل شایعی در بین نوجوانان نیست، ولی با این وجود موارد نادری از این مشکل در بین نوجوانان نیز مشاهده شده است. در این افراد سنگ کلیه، سنگ مثانه و عفونت ها یا التهاب های مجاری باعث شب ادراری می شود.

داشتن عضلات پیش فعال

عضلات پیش فعال نیز یکی از دلایل اصلی شب ادراری در نوجوانان است. این عضلات در حالت طبیعی، هنگامی که مثانه در حال پر شدن است، شل می شوند؛ در مقابل زمانی که نوجوان به دستشویی می رود تا مثانه خود را تخلیه کند، این عضلات منقبض می شوند.

با این توضیحات، پیش فعالی زمانی رخ می دهد که این عضلات برعکس فعالیت کنند؛ یعنی در زمان پر شدن مثانه، منقبض شوند و نوجوان کنترل ادرار خود را از دست بدهد.

این مشکل بیشتر در هنگام خواب اتفاق می افتد. پزشکان دلیل این انقباض های بی موقع را سیگنال های اشتباهی می دانند که از مغز به مثانه ارسال می شود.

دیابت

نوجوانان بیشتر به دیابت نوع یک مبتلا می شوند. شب ادراری یکی از نشانه های این دیابت است. در بدن نوجوان هنگامی که قند خون بالا می رود، کلیه ها برای اینکه سطح قند خون بدن را متعادل کنند، مقدار ادرار را افزایش می دهند. در هنگام خواب این موضوع مشکل ساز می شود.

مشکل در آناتومی

مثانه هنگامی که پر می شود، لوله های متصل به خود را منقبض می کند و از طریق آنها ادرار را خارج می کند؛ چنانچه در مسیر این لوله ها، گره خوردگی یا هر مشکل دیگری وجود داشته باشد، باعث شب ادراری می شود. با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش سونوگرافی، می توان این مشکل را حل کرد.

آپنه خواب

آپنه یا همان وقفه تنفسی در خواب باعث می گردد تا تنفس نوجوانتان دچار وقفه شود؛ شاید از این موضوع اطلاعی نداشته باشید. افرادی که این اختلال را دارند به شب ادراری نیز دچار هستند. با درمان آپنه خواب این موضوع تا حد زیادی حل می شود.

ژنتیک

متخصصان شب ادراری را به عنوان یک اختلال ارثی تقسیم بندی می کنند؛ اگر والدین در دوران نوجوانی خود به چنین مشکلی دچار بودند، به احتمال زیاد فرزند نوجوانشان نیز به این اختلال دچار می شود. البته تا هنوز ژنی که این اختلال را بوجود می آورد، شناسایی نکردند.

مصرف داروهای مختلف

مصرف برخی از داروها می تواند میزان ادرار را افزایش دهد. داروهای خواب آور، داروهای ضد روان پریشی و سایر موارد مشابه انقباض مثانه را افزایش می دهند؛ که در طی آن میزان ادرار نیز بیشتر می شود.

اختلالات عصبی

برخی از اختلالات عصبی مانند پارکینسون و تشنج نیز در ایجاد یا تشدید شب ادراری تأثیر می گذارد.

درمان شب‌ ادراری در نوجوانان

به نوجوان خود زمان دهید تا این مشکل را بصورت طبیعی حل کند؛ چنانچه شب ادراری، مدت زمان زیادی طول بکشد، باید با پزشک معالج صحبت کنید تا درمان اساسی برای آن تجویز کند. در ادامه به روش های درمانی می پردازیم که تأثیر مثبتی در رفع این مشکل دارند.

استفاده از آلارم های هشدار دهنده

نوجوانانی که به رختخواب می روند، بهتر است تا آلارم گوشی یا ساعت خود را برای نیمه شب تنظیم کنند؛ این کار باعث می شود تا در نیمه شب از خواب بیدار شوند و به دستشویی بروند و مثانه خود را تخلیه کنند.

تکرار این عمل در دراز مدت باعث می گردد تا بصورت خودکار از خواب بیدار شوند و به دستشویی بروند.

تغییر سبک زندگی

برای مقابله با شب ادراری باید به نوجوان خود بیاموزید که دو ساعت قبل از خواب، از نوشیدن هرگونه مایعات اجتناب کند. با این کار، در طول شب مثانه خالی می ماند و دیگر شب ادراری به سراغش نمی آید.

آموزش مثانه

در طول روز سعی کنید زیاد به دستشویی نروید و مثانه خود را عادت دهید تا حجم بیشتری از ادرار را نگهدارد. چنین برنامه ای کمک می کند تا در هنگام خواب نیز مثانه تخلیه نشود.

مراجعه به پزشک یا مشاور

اگر شب ادراری در نتیجه یک اتفاق و استرس بیرونی در بدن نوجوان رخ دهد، باید به یک مشاور مراجعه شود تا به کمک وی دلایل استرس شناسایی و حل گردد.

در مواردی که هیچ راه حل خانگی یا روانشناسانه ای، برای درمان آن وجود نداشته باشد، باید به پزشک مراجعه شود تا با تجویز دارو یا عمل جراحی مشکل را برطرف کند.

برای درمان شب ادراری نوجوانان چه داروهایی مفید است؟

قبل از مصرف هر دارویی باید با پزشک معالج مشورت کنید. در بیشتر موارد داروهای کاهش دهنده انقباض مثانه، داروهای افزایش دهنده ADH و داروهای آنتی بیوتیک که مناسب درمان عفونت های دستگاه ادرار است، توصیه می گردد.

نتیجه گیری

شب ادراری مشکل رایجی است که در بین نوجوانان وجود دارد؛ این مشکل چنانچه مقطعی و کوتاه مدت باشد، نباید باعث نگرانی شما شود؛ موضوع زمانی نگران کننده است که بصورت مکرر در طی چندین شب تکرار گردد؛ در اینصورت باید به پزشک معالج مراجعه کنید تا مشکل را بصورت ریشه ای حل نماید.

سؤالات متداول

بیشتر بخوانید :

علت زیاد خوابیدن در نوجوانان؛ درمان ها و عوارض