علت پا کوبیدن کودکان در خواب + درمان

اکثر کودکان در هنگام خواب رفتارهایی از خود نشان می دهند که ممکن است برای شما نگران کننده به نظر برسند. باید بدانید در بیشتر مواقع این رفتارها طبیعی بوده و جای نگرانی نیست.

اما در برخی موارد رفتار آنان نیازمند توجه و بررسی می باشد. برای نمونه تنفس کودکان با دهان باز همراه با صدای خرخر یا از خواب پریدن های مکرر در طور شب، که این موارد ممکن است نشان دهنده آپنه خواب در کودکان باشند.

بنابراین باید به رفتار کودکان در هنگام خواب توجه داشته باشید تا در صورت مشاهده رفتار غیر طبیعی، علت آن را پیدا کرده و به درمان آن بپردازید. در ادامه این مقاله علت پا کوبیدن کودکان در خواب بررسی شده و دلایل احتمالی آن بیان خواهد شد.

علت پا کوبیدن کودک در خواب

گاهی بعضی کودکان در هنگام به خواب رفتن یا در طول خواب خود دچار جهش یا تکان های شدید غیر ارادی در پا می شوند. این تکان ها و حرکات ناگهانی در حالت طبیعی ممکن است چند ثانیه طول بکشد اما گاهی نیز امکان دارد تا مدتی یا حتی چند ساعت ادامه داشته باشد که در این صورت نیازمند معاینه پزشکی می باشد.

این حرکات به این صورت است که پای کودک می جهد یا کشیده می شود، گاهی نیز مچ پا منقبض می گردد. باید بدانید هیچ کدام از این حرکات دردی را به کودک منتقل نمی کند اما خواب راحت را از کودک می گیرد. خواب ناکافی و بی کیفیت نیز صدمات جبران ناپذیری به جسم، روان و رشد کودک وارد می کند. نتیجه آزمایشات نشان می دهد کمبود آهن و فقدان اسید فولیک در بدن کودک باعث بروز این رفتارها در خواب می شود. بنابراین لازم است بدانید اولین راه درمان بی قراری کودک در هنگام خواب مراجعه به پزشک تغذیه کودکان می باشد.

اما گاهی نیز پا کوبیدن یا بی قراری کودکان در هنگام خواب به دلیل کمبود آهن یا اسید فولیک نیست. در برخی کودکان این عارضه ها نشان دهنده وجود بیماری دیگری به نام سندرم پای بی قرار می باشد. در این صورت کودکانی که مبتلا به بیماری سندرم پای بی قرار هستند در ناحیه پا احساس نارحتی یا مور مور شدن می کنند، به همین دلیل میل شدیدی به تکان دادن پای خود دارند.

این وضعیت نه تنها تمرکز بدن برای خواب را از بین می برد بلکه سبب بروز اضطراب و تنش عصبی نیز می شود. این تنش عصبی ذهن را نیز درگیر کرده و توانایی و تمرکز آن را برای خواب از بین خواهد برد و حالتی آشفته و بی قرار برای کودک به وجود می آورد.

سندرم پای بی قرار در کودکان

احتمالا شما هم با کودکانی که مبتلا به بیش فعالی هستند مواجه شده اید، همان کودکانی که به اصطلاح عامیانه از دیوار راست بالا می روند. این کودکان معمولا علاوه بر بیش فعالی دچار سندرم پای بی قرار در هنگام خواب نیز هستند. در واقع یکی از مهم ترین علت های عارضه سندرم پای بی قرار بیش فعالی کودک می باشد.

به این علت که انرژی جمع شده در بدن کودک به دلایل مختلف در هنگام بیداری و هوشیاری کاملا تخیله نشده و در زمان خواب در غالب حرکات تند پا ظاهر می شود. سندرم پای بی قرار بدون شک در روند خواب طبیعی کودک تاثیرات منفی و مخرب می گذارد. این تاثیرات سبب بروز اختلالات خواب یا حتی بی خوابی مزمن شده و رشد جسم و روان کودک را به شدت تهدید می کند. بروز عارضه سندرم پای بی قرار علت های دیگری نیز دارد که در ادامه بیان خواهد شد:

هورمون دوپامین

دوپامین همان هورمونی است که در بدن حس انرژی و سرزندگی ایجاد می کند. حس نشاطی که در هنگام ورزش تجریه می کنید نتیجه ترشح همین هورمون می باشد. در واقع دوپامین نقش انتقال دهنده عصبی را دارد که نبود یا کاهش سطح آن منجربه مشکلات جدی برای سلامت بدن می شود.

اگر کودکی دچار کمبود هورمون دوپامین است می توان از طریق ورزش کردن یا مصرف پروتئین سطح این هورمون را به تعادل رساند. اما نکته این جاست که ترشح بیش از حد این هورمون نیز سبب بروز مشکلاتی از جمله بیش از فعالی در بیداری و سندرم پای بی قرار در هنگام خواب می شود. بنابراین باید توجه داشته باشید که آناتومی بدن کودک بسیار حساس بوده و کوچک ترین تغییرات در سبک زندگی تاثیرات جدی در سلامت جسم و روان وی خواهد گذاشت.

عوامل وراثتی و ژنتیک

در برخی موارد با این که کودک از نظر سلامتی و مواد معدنی مورد نیاز بدن در تعادل می باشد اما نشانه های وجود عارضه سندرم پای بی قرار در او دیده می شود. در این گونه موارد وراثت و ژنتیک نقشی اساسی دارند. بررسی ها نشان می دهد کودکی که در چنین شرایطی است حتما پدر، مادر یا دیگر اعضای خانواده او نیز درگیر چنین مشکلی هستند. گاهی نمی توان بیماری های ژنتیکی را به طور کامل درمان کرد و فقط می توان میزان آن را به حداقل رساند. اما این موضوع در کودکان با توجه به شرایط و توانایی بدن آن ها متفاوت است و می توان امید به درمان کامل آن داشت.

وجود بیماری های زمینه ای مزمن

برخی کودکان به دلایل مختلفی دچار بیماری های زمینه ای می شوند که یکی از آن ها می تواند همان وراثت و ژنتیک باشد. باید بدانید بیماری هایی نظیر نارسایی های کلیوی، دیابت و نوروپاتی با بروز عارضه سندرم پای بی قرار در کودکان رابطه مستقیم دارد. امروزه در برخی موارد مشاهده شده کودکان نیز دچار پارکینسون می شوند که این بیماری نیز یکی از مهم ترین عوامل بروز عارضه سندرم پای بی قرار می باشد. اگر کودک به دلیل دچار بودن به پارکینسون سندرم پای بی قرار دارد علاوه بر درمان تخصصی مصرف لوبیا را نیز بیشتر کنید، زیرا تاثیر عمیقی در بهبود شرایط دارد.

عوارض برخی داروهای شیمیایی

گاهی کودک دچار صدمات جسمی و روانی شده و مجبور به مصرف برخی داروهای شیمیایی می شود و گاهی نیز والدین به خصوص مادران شیرده داروهایی را مصرف کرده اند که تاثیرات آن در کودکان مشاهده می گردد. از جمله داروهای که سبب ایجاد و تشدید این بیماری می شود عبارت اند از: داروهای ضد تهوع و استفراغ، داروهای آرام بخش و ضد افسردگی، داروهایی در طیف آنتی هیستامین و آنتی سایکوتیک.

راه های تشخیص سندرم پای بی قرار در کودکان

در اغلب موارد تشخیص سندرم پای بی قرار در کودکان دشوار بوده و با بیش فعالی و برخی شرایط رشد اشتباه گرفته می شود. اما این عارضه سبب مختل شدن خواب کودک می شود و همانطور که می دانید بخش بزرگی از رشد کودک در هنگام خواب حاصل می شود. می توان گفت بارزترین علائم وجود سندرم پای بی قرار در کودکان همانند بزرگسالان میل به تکان دادن و بی قرار بودن پا به خصوص در هنگام خواب و ثابت بودن بدن می باشد. تحقیقات نشان می دهد هنگامی که کودک درحال خوابیدن یا استراحت کردن است یا نشسته و در حالت ثابتی قرار دارد این درد بیشتر می شود. درد این عارضه به گونه ای است که کودک در ناحیه پا احساس خارش و سوزش می کند و این درد تا زمانی ادامه دارد که کودک از حالت سکون خارج شود یا راه برود یا پای خود را تکان بدهد. البته بی قراری در پا تنها علامت این بیماری در کودکان نمی باشد بلکه نشانه های دیگری نیز دارد که در ادامه ذکر خواهند شد:

مختل شدن خواب یا بروز اختلالات خواب و بی خوابی

همانطور که گفته شد سندرم پای بی قرار باعث احساس سوزش و درد در ناحیه پا می شود و تا کودک راه نرود این درد از بین نخواهد رفت. بنابراین کودک در طول خواب خود بارها بیدار می شود و این خواب و بیداری های ناگهانی سبب مختل شدن خواب کودک می شود. در صورت عدم درمان عارضه این روند تا جایی ادامه خواهد داشت تا کودک دچار اختلالات خواب و بی خوابی و در ادامه عوارض آن شود.

خواب آلودگی و کسالت مفرط روزانه

کم خوابی یا بی خوابی در هنگام شب موجب می شود که کودک نتواند روز پرنشاطی داشته باشد. در اکثر روزها به سختی از خواب بیدار شده و تمام روز و در برخورد با مسائل محیطی حس کسالت، بی حالی و خستگی دارد.

افت شدید تحصیلی

عدم داشتن خواب کافی سبب بروز مشکلاتی در رشد مغز و عملکرد ذهن کودک می شود. بنابراین تمرکز و یادگیری مطالب در کودکان به شدت کاهش پیدا کرده و دچار یاس ونا امیدی خواهند شد. از سویی ممکن است برخی کودکان برای پنهان کردن این مشکل به پرتحرکی و بیش فعالی روی بیاورند که در این صورت مشکل دو چندان خواهد شد.

درمان سندرم پای بی قرار در کودکان

برای درمان سندرم پای بی قرار کودکان اول باید دلیل بروز این بیماری را پیدا کنید. پس از دریافتن علت بروز این مشکل می توان به درمان آن پرداخت.

برخی راهکارهای درمانی برای سندرم پای بی قرار کودکان:

اگر دلیل وجود عارضه سندرم پای بی قرار در کودکان کمبود آهن باشد می توانید از طریق مکمل های آهن این مشکل را از بین ببرید اما در نظر داشته باشید که تحت نظر پزشک مصرف شود.

دوش گرفتن کودک با آب نمک گرم

نمک های دارای اپسوم خاصیت ضد التهابی دارند بنابراین می تواند اسپاسم های عضلات پا را کاهش دهند و بدین ترتیب باعث بهبود این بیماری می شود. کودک را به مدت 20 دقیقه در این آب قرار دهید.

ماساژ دادن پا با بعضی روغن های درمانی

برخی روغن ها خاصیت درمانی دارند و می توان از آن ها برای درمان خانگی سندرم پای بی قرار کودکان استفاده کرد. از جمله این روغن های درمانی روغن رزماری، اسطوخودوس، سدر و سرو می باشند. این روغن ها اسپاسم و درد عضلانی را کاهش داده و می توانند مفید واقع شوند.

انجام تمرینات کششی

برخی تمرینات کششی نیز می تواند درد این ناحیه از پا را کاهش داده راه حل خوبی برای درمان سندرم پای بی قرار باشند.

کنترل استرس کودکان

سعی کنید با پیدا کردن علت استرس و اضطراب کودک میزان آن را کاهش دهید تا عوارض این استرس ها  که یکی از آن ها سندرم پای بی قرار است را از بین ببرید.

کلام آخر

در این مقاله بیان شد که برخی کودکان در هنگام خواب رفتارها و فعالیت هایی دارند که گاهی می توانند سلامت روان و جسم کودک را به خطر بیندازند. کودکان در مراحل رشد می باشند و بدن بسیار حساسی دارند، تمام حرکات آنان به خصوص در زمان خواب باید مورد توجه والدین قرار گیرند.

به دلیل اینکه خواب بخش مهمی از زندگی کودکان است و نقش اساسی در روند رشد آنان دارد. یکی از رفتارهایی که کودک در هنگام خواب از خود نشان می دهد تکان دادن یا کوبیدن پا می باشد. در حالت عادی این حرکات طبیعی می باشد اما اگر با گذشت زمان باز هم مکررا تکرار شد نشان از وجود مشکلی جدی تر است.

بنابراین اگر چنین رفتاری را در کودک خود مشاهده کرده اید و به دبنال راه درمان آن هستید حتما به متخصص خواب مراجعه کرده و با کشف علت به درمان آن بپردازید. کلینیک خواب اوراسلیپ یکی از بهترین مراکز تخصصی می باشد که با حضور دکتر فریبا معینی پور در زمینه خواب و درمان اختلالات خواب مانند : درمان بیخوابی، درمان خروپف، درمان آپنه خواب، درمان خواب سبک و خواب سنگین فعالیت می کند و شما می توانید با مراجعه به آن مشکل فرزند خود را از بین ببرید.

همینطور می توانید برای تهیه دستگاه درمان خروپف و آپنه خواب (دیوایس دهانی) با ما تماس بگیرید.

سوالات متداول