کمبود خواب چیست؛علائم، علل و درمان آن چگونه است

محرومیت از خواب یا کمبود خواب اثر جامعی از  عدم خواب کافی را در یک فرد توصیف می کند. خواب ناکافی بر بدن، مغز، خلق و خو و عملکرد تأثیر منفی می گذارد. تمام جنبه های سلامتی می تواند تحت تاثیر کم خوابی قرار گیرد.

تعریف محرومیت از خواب (کمبود خواب) چیست؟

محرومیت از خواب عدم به دست آوردن کامل خواب کافی تعریف می شود. هنگامی که فردی در یک وضعیت مزمن محدودیت خواب باشد، متوجه خواب آلودگی بیش از حد در طول روز، خستگی، دست و پا چلفتی و افزایش یا کاهش وزن می شود. علاوه بر این، کم خوابی هم بر عملکرد مغز و هم بر عملکرد تأثیر می گذارد

جالب توجه است، زیرمجموعه ای از موارد وجود دارد که به موجب آن محرومیت از خواب می تواند منجر به بهبود خلق و خو، هوشیاری و افزایش انرژی شود.

توجه داشته باشید که مطالعات نسبتا کمی اثرات متفاوت بین محدودیت مزمن نسبی خواب و محرومیت حاد از خواب کامل را مقایسه کرده‌اند و فقدان کامل خواب در دوره‌های زمانی طولانی در انسان مورد مطالعه قرار نگرفته است. همانطور که گفته شد، محرومیت کامل از خواب طولانی مدت منجر به مرگ حیوانات آزمایشگاهی شد.

عوارض کم خوابی چیست؟

• خواب‌آلودگی مفرط در طول روز
• حوادث ناشی از عدم توجه
• بد خلقی
• گرسنگی
• سایر خطرات سلامتی که در زیر ذکر شده است

خطرات و اثرات کم خوابی

دیابت

اکنون اعتقاد بر این است که افرادی که محدودیت خواب کوتاه مدت را تجربه می کنند، قادر به پردازش گلوکز به اندازه افرادی که هشت ساعت می خوابند، نیستند. به این معنی که احتمال ابتلای آنها به دیابت نوع 2 افزایش می یابد. مطالعه‌ای روی بیش از 1400 شرکت‌کننده که در سال 2005 انجام شد، نشان داد افرادی که به طور معمول فقط چند ساعت می‌خوابیدند، بیشتر مستعد ابتلا به علائم دیابت نوع 2 بودند.

شفا و خواب

در سال 2005، مطالعه‌ای بر روی گروهی از موش‌ها انجام شد: موش‌ها به مدت پنج روز از خواب REM محروم شدند و در مقایسه با گروهی از موش‌ها که از خواب محروم نبودند، نتایج نشان داد که هیچ تغییر قابل توجهی در توانایی ترمیم زخم آنها صورت نگرفته بود.

مغز

اکنون می دانیم که کم خوابی بر عملکرد مغز و شناختی تأثیر منفی می گذارد. مطالعه ای که توسط VAHS در سن دیگو و دانشکده پزشکی UCSD در سال 2000 انجام شد، فعالیت در مغز افراد محروم از خواب را در حالی که آنها وظایف یادگیری کلامی اولیه را با استفاده از نتایج این مطالعه نشان داد که در افراد خواب‌آلود، فعالیت بیشتری در نواحی خاصی از قشر جلویی مغز مشاهده شد: قشر جلوی مغز ناحیه‌ای از مغز است که از توانایی‌های ذهنی منطقی و عملی پشتیبانی می‌کند.

 استدلال و حافظه فعال. این نتایج توسط محققان به این صورت تفسیر شد که نشان می‌دهد، برای انجام یک کار خاص، مغز افراد عادی که خواب کافی نداشته اند  نیاز به تلاش بسیار بیشتری نسبت به مغز یک فرد معمولی غیر محروم از خواب دارد.

 آنها توانستند از این نتایج استنباط کنند که مغز افراد کم خواب سعی در جبران اثرات نامطلوب ناشی از کم خوابی دارد.

رشد

نظرسنجی انجام شده در سال 1999 نشان داد که کمبود خواب باعث کاهش ترشح کورتیزول در روز بعد می شود که نتیجه افزایش خواب با موج آهسته است.

همچنین مشخص شد که در عین سرکوب هورمون های رشد، محرومیت از خواب باعث افزایش فعالیت در محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال می شود: این تنظیم کننده عملکردهای بدن مانند سیستم ایمنی، هضم، جنسی، خلق و خو یا مصرف انرژی است.

علاوه بر کنترل واکنش به استرس. این مطالعه از یافته های مطالعات قبلی حمایت می کند که در آن نارسایی آدرنال در پرخوابی ایدیوپاتیک مشاهده شد.

حافظه کاری و توجه

علاوه بر پیامدهای جسمی زیاد خواب ناکافی، شاید مهم ترین پیامد محرومیت از خواب کمبود در حافظه و توجه باشد. نقص در کارهای روزمره معمولی می تواند نتایج نگران کننده ای ایجاد کند.

 از حذف کلمات یا جملات در حین یادداشت برداری تا حذف مواد مهم در حین پخت و پز. به نظر می رسد که انجام وظایفی که نیاز به توجه دارند با تعداد ساعات خواب فرد در هر شب ارتباط مستقیم دارد.

با این توابع با کاهش تعداد ساعات محرومیت از خواب. روش هایی مانند وظایف زمان انتخاب-واکنش برای آزمایش حافظه کاری استفاده می شود.

 متأسفانه، این وقفه‌های توجه می‌تواند به حوزه‌های مهمی منتقل شود که از طریق آن پیامدهای آن می‌تواند منجر به زندگی یا مرگ شود: تصادفات صنعتی و تصادفات اتومبیل می‌تواند نتیجه بی‌توجهی باشد که مستقیماً به محرومیت از خواب نسبت داده می‌شود.

محققان معمولاً از وظیفه هوشیاری روانی حرکتی (PVT) برای اندازه‌گیری میزان کمبود توجه استفاده می‌کنند: این امر به سادگی نیازمند فشار دادن یک دکمه در فواصل شبه تصادفی در پاسخ به نور است.

هنگامی که بیمار در پاسخ به نور (محرک) دکمه را فشار نمی‌دهد، خطا ثبت می‌شود و این خطا به دلیل وجود اختلالات در خواب  اتفاق می افتد که به دلیل محرومیت از خواب رخ می‌دهند.

علائم محرومیت از خواب و کمبود خواب

هنگامی که یک بیمار فعالیت عضلانی مداوم داشته باشد، اما استراحت کافی نداشته باشد، ما شاهد بروز مشکلات دیگری در بیماران کم خواب هستیم.

 مانند گرفتگی. پارگی فاسیای عضلانی، فتق و سایر مشکلاتی که معمولاً با فشار بیش از حد فیزیکی همراه است در موارد شدید محرومیت از خواب گزارش شده است.

محرومیت از خواب می تواند روان پریشی را تقلید کند، به طوری که می تواند منجر به واکنش های رفتاری و احساسی نامناسب شود.

افسردگی

جالب توجه است، مطالعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد محدودیت خواب ممکن است در درمان افسردگی بالقوه باشد. ما می دانیم که افرادی که از افسردگی رنج می برند، بیشتر  خواب REM و افزایش حرکات سریع چشم را تجربه می کنند و نظارت بر EEG بیمار و بیدار کردن آنها در طول دوره های خواب REM به نظر می رسد اثر درمانی ایجاد می کند، بنابراین علائم افسردگی را کاهش می دهد.

در صورت کمبود خواب، تا 60 درصد بیماران علائم بهبودی فوری را نشان می دهند. با این حال، بیشتر آنها شب بعد عود می کنند. اعتقاد بر این است که این اثر با افزایش فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز ((BDNFمرتبط است.

همچنین نشان داده شده است که در افراد عادی، کرونوتایپ با تأثیری که محرومیت از خواب بر خلق و خوی دارد مرتبط است: به دنبال محرومیت از خواب، افرادی که صبح ها را ترجیح می دهند بیشتر افسرده می شوند، در حالی که کسانی که عصرها را ترجیح می دهند، بهبود قابل توجهی در خلق و خوی خود نشان می دهند.

در سال 2014، یک ارزیابی کامل از متابولوم انسان در محرومیت از خواب نشان داد که 27 متابولیت پس از 24 ساعت بیداری افزایش می یابد، با فرض براینکه تریپتوفان، سروتونین و تورین ممکن است در اثر ضد افسردگی نقش داشته باشند.

افزایش وزن یا کاهش وزن

وقتی موش‌ها در معرض محرومیت طولانی‌مدت از خواب قرار گرفتند، نتیجه این بود که هم مصرف غذا و هم مصرف انرژی افزایش می‌یابد که منجر به کاهش وزن خالص می‌شود و در نهایت منجر به مرگ می‌شود.

فرضیه این مطالعه این است که وقتی بدهی مزمن متوسط ​​خواب همراه با خواب کوتاه معمولی باشد، مصرف انرژی و افزایش اشتها تشویق می شود.

 و در جوامعی که غذای پرکالری آزادانه در دسترس است، معادله به جای مصرف غذا به سمت مصرف غذا منحرف می شود.

نمونه های مورد استفاده در چندین مطالعه بزرگ نشان می دهد که یکی از دلایل مشکل چاقی در ایالات متحده احتمالاً می تواند به دلیل کاهش متناظر در میانگین تعداد ساعات خواب افراد باشد.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که هورمون‌هایی که اشتها و متابولیسم گلوکز را تنظیم می‌کنند ممکن است به دلیل کمبود خواب مختل شوند.

 به نظر می رسد که ارتباط بین چاقی و کم خوابی در بزرگسالان جوان و میانسال قوی ترین است. از سوی دیگر، دانشمندانی وجود دارند که معتقدند مشکلات مرتبط با آن، مانند آپنه خواب، همراه با ناراحتی جسمی ناشی از چاقی، احتمال خواب راحت در شب را کاهش می دهد.

علل شایع کم خوابی:

علل اختلالات خواب که زمان خواب را کاهش می دهد مانند آپنه خواب،سندرم پای بیقرار RLS و غیره.

عدم رعایت بهداشت خواب

اختلالات خوابی که با توانایی مغز برای بیدار ماندن تداخل دارد، از جمله نارکولپسی و پرخوابی اولیه.

زمان کل خواب ناکافی

حواس پرتی در هنگام خواب به دلیل وجود شخصی دیگر در کنار شما! داده هایی وجود دارد که نشان می دهد خروپف شریک رختخواب می تواند باعث اختلال در خواب شود.

گزینه های درمانی برای محرومیت از خواب

درمان اولیه محرومیت از خواب افزایش کل زمان خواب است. درمان علت کم خوابی به طور کلی راه حل این مشکل است. اگر اختلال خواب به حدی باشد که خواب را مختل کند، برای بهبود طول مدت و کیفیت خواب باید به این مشکل رسیدگی شود. بهداشت نامناسب خواب یا خواب ناکافی اغلب دلیلی است که باید برطرف شود.

یک نفر چقدر می تواند بیدار بماند؟

در سال 1965، رندی گاردنر به عنوان بخشی از آزمایشی به مدت 11 روز بیدار ماند.

کلام آخر

اگر با علائم کم خوابی دست و پنجه نرم می کنید، با پزشک متخصص اختلالات خواب در مورد گزینه های درمانی صحبت کنید. مرکز درمان اختلالات خواب اورا اسلیپ همراه با دکتر فریبا معینی پور آماده درمان انواع مشکلات خواب هستیم. درمان بی خوابی، درمان خروپف و سایر مشکلات از آنجا که بر کیفیت رندگی تاثیر می گذارد دارای اهمیت بسیاری است.

منبع : sleepassociation

بیشتر بخوانید :

عوارض کم خوابی چیست؛ علت، انواع و درمان

بی خوابی شبانه نشانه چیست؟

عوارض و مضرات بی خوابی شبانه؛ تهدید سلامت با بی خوابی

کمبود چه ویتامینی باعث بی خوابی می‌شود؟

خواب آلودگی و خستگی زیاد نشانه چیست؛ دلایل و درمان