هدف از خواب چیست و چرا به خواب نیاز داریم

خواب برای سلامتی ضروری است. در واقع، ما برای زنده ماندن درست مانند آب و غذا به خواب نیز نیاز داریم. بنابراین، جای تعجب نیست که حدود یک سوم از زندگی خود را در خواب می گذرانیم.

بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی بدن در هنگام خواب رخ می دهند:

• مغز اطلاعات جدید را ذخیره کرده و از شر اطلاعات اضافی خلاص می شود.
• سلول های عصبی با هم ارتباط برقرار کرده و مجدد سازماندهی می شوند که برای عملکرد سالم مغز ضروری است.
• بدن سلول ها را ترمیم می کند، انرژی خود را بازیابی می کند و مولکول هایی مانند هورمون ها و پروتئین ها را آزاد می سازد.

این فرآیندها برای سلامت کلی بدن حیاتی هستند. بدون آن ها، بدن ما نمی تواند به درستی کار کند. بیایید نگاهی دقیق تر به علت خوابیدن بیاندازیم و بررسی کنیم که اگر به اندازه کافی نخوابیم چه اتفاقی رخ می دهد.

چرا می خوابیم؟

هنوز چیزهای زیادی در مورد هدف از خواب ناشناخته است. با این وجود، باور عمومی بر این است که فقط یک توضیح برای دلیل نیاز ما به خواب وجود ندارد. خواب به دلایل بیولوژیکی مختلفی نیاز است.

تا به امروز، دانشمندان دریافته اند که خواب به روش های مختلفی به بدن کمک می کند. مهم ترین نظریه ها و دلایل در ادامه بیان شده اند.

بقای انرژی

بر اساس نظریه بقای انرژی، ما برای حفظ انرژی خود به خواب نیاز داریم. خوابیدن به ما اجازه می دهد تا با صرف بخشی از زمان خود با عملکرد با متابولیسم پایین، نیاز خود به کالری را کاهش دهیم.

این مفهوم با افت نرخ متابولیسم بدن در هنگام خواب مطابقت دارد. تحقیقات نشان می دهند که 8 ساعت خواب برای انسان می تواند باعث 35 درصد صرفه جویی در مصرف انرژی روزانه در مقایسه با بیداری کامل شود.

نظریه بقای انرژی خواب بیان می کند که هدف اصلی از خواب کاهش مصرف انرژی فرد در ساعاتی از شبانه روز است، زمانی که خوردن غذا مناسب و راحت نیست.

ترمیم سلولی

یک نظریه دیگر به نام نظریه ترمیم سلولی بیان می کند که بدن برای ترمیم و بازیابی خود به خواب نیاز دارد. ایده این است که خواب به سلول ها اجازه می دهد تا ترمیم شوند و خود را بازیابی کنند. این ایده توسط بسیاری از فرآیندهای مهمی که در طول خواب رخ می دهند، پشتیبانی می شود ازجمله:

• ترمیم عضلات
• سنتز پروتئین ها
• رشد بافت
• ترشح هورمون

عملکرد مغز

نظریه پلاستیسیته یا انعطاف پذیری مغز می گوید خواب برای عملکرد مغز ضروری است. به طور خاص، خواب به سلول های عصبی یا نورون ها اجازه می دهد تا دوباره سازماندهی شوند.

در هنگام خواب، سیستم گلیمفاتیک مغز (پاکسازی مغز) مواد زائد را از سیستم عصبی مرکزی پاک می کند. این سیستم مواد زائد سمی که در طول روز در مغز جمع شده اند را حذف می کند. این کار به مغز این اجازه را می دهد تا در هنگام بیداری عملکرد خوبی داشته باشد.

تحقیقات بیان می کنند که خواب با تبدیل خاطرات کوتاه مدت به خاطرات بلند مدت و نیز با پاک کردن یا فراموش کردن اطلاعات غیرضروری که ممکن است باعث به هم ریختگی سیستم عصبی شوند، به عملکرد حافظه کمک می کند.

خواب بر بسیاری از جنبه های عملکرد مغز تأثیر می گذارد، از جمله:

• یادگیری
• حافظه
• مهارت های حل مسئله
• خلاقیت
• تصمیم گیری
• توجه
• تمرکز

بهزیستی عاطفی

به طور مشابه، خواب برای سلامت و بهزیستی عاطفی ضروری است. در طی خواب، فعالیت مغز در مناطقی که عواطف را تنظیم می کنند افزایش می یابد، در نتیجه عملکرد سالم مغز و ثابت و پایداری عاطفی تضمین می شود.

مناطقی از مغز که خواب باعث افزایش فعالیت آن ها می شود، عبارتند از:

• آمیگدال
• جسم مخطط
• هیپوکامپ
• قشر جزیره ای
• قشر پیش پیشانی میانی

یک مثال از این که خواب چگونه به تنظیم عواطف کمک می کند در آمیگدال رخ می دهد. این بخش از مغز که در لوب گیجگاهی واقع شده است، مسئول واکنش ترس ما است. این همان چیزی است که واکنش ما در هنگام رویارویی با یک تهدید مانند یک شرایط استرس زا را کنترل می کند.

وقتی به اندازه کافی بخوابید، آمیگدال می تواند به شیوه ای سازگارتر واکنش نشان دهد. اما اگر کمبود خواب داشته باشید، به احتمال زیاد آمیگدال بیش از حد واکنش نشان می دهد.

تحقیقات نشان می دهند که خواب و سلامت روان به هم مرتبط هستند. از یک طرف، اختلالات خواب می توانند در شروع و پیشرفت مشکلات سلامت روان نقش داشته باشند، اما از سوی دیگر، مشکلات سلامت روان نیز خود در اختلالات خواب تاثیرگذار هستند.

حفظ وزن

خواب با کنترل هورمون های گرسنگی بر وزن شما تاثیر می گذارد. این هورمون ها شامل گرلین است که باعث افزایش اشتها می شود و لپتین که احساس سیری بعد از خوردن غذا را ایجاد می کند.

در طی خواب، گرلین کاهش می یابد زیرا انرژی کمتری نسبت به زمان بیداری مصرف می کنید. با این وجود، کمبود خواب می تواند مقدار گرلین را افزایش داده و ترشح لپتین را سرکوب کند. این عدم تعادل هورمونی باعث می شود که احساس گرسنگی بیشتری داشته باشید که خطر دریافت کالری بیشتر و افزایش وزن را به همراه دارد.

تحقیقات جدید نشان می دهند که کمبود خواب مزمن، حتی به اندازه پنج شب متوالی کم خوابی، با افزایش خطر ابتلا به موارد زیر در ارتباط است:

• چاقی
• سندرم متابولیک
• دیابت نوع 2

عملکرد مناسب انسولین

انسولین هورمونی است که به سلول ها کمک می کند تا از گلوکز یا قند برای تامین انرژی استفاده کنند. اما در مقاومت به انسولین، سلول های بدن واکنش مناسبی به انسولین نشان نمی دهند. این می تواند به بالا رفتن سطح گلوکز در جریان خود و در نهایت دیابت نوع 2 منجر شود.

خواب از بدن در برابر مقاومت به انسولین حفاظت می کند. خواب سلول های بدن را سالم نگه می دارد تا بتوانند به راحتی گلوکز را جذب کنند.

مغز همچنین در هنگام خواب از انسولین کمتری استفاده می کند که به بدن کمک می کند گلوکز کلی خون را تنظیم کند.

ایمنی بدن

یک سیستم ایمنی سالم و قوی به خواب وابسته است. تحقیقات نشان می دهند که کمبود خواب می تواند واکنش ایمنی را مهار کند و بدن مستعد ابتلا به میکروب ها شود.

وقتی می خوابید، بدن شما سیتوکین ها را تولید می کند که پروتئین هایی هستند که با عفونت و التهاب مبازره می کنند. همچنین، آنتی بادی های و سلول های ایمنی خاصی در هنگام خواب تولید می شوند. این مولکول ها با کمک هم با از بین بردن میکروب های مضر از ابتلا به بیماری جلوگیری می کنند.

به همین دلیل است که وقتی بیمار هستید یا استرس دارید، خواب بسیار مهم است. در این دوران، بدن به سلول های ایمنی و پروتئین های بیشتری نیاز دارد.

سلامت قلب

در حالی که دلیل اصلی آن همچنان ناشناخته است، اما دانشمندان فکر می کنند که خواب در سلامت قلب نقش دارد. این باور از ارتباطی که بین بیماری قلبی و خواب ضعیف وجود دارد، سرچشمه می گیرد.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) بیان می کند که یک فرد بزرگسال به طور متوسط به 7 ساعت خواب در شب نیاز دارد.

خواب کمتر از این مقدار به طور مستمر منجر به مشکلات سلامتی می شود که بسیاری از آن ها به سلامت قلب شما آسیب می زنند.

کمبود خواب با فاکتورهای خطر بیماری قلبی مرتبط است، از جمله:

• فشار خون بالا
• افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک
• افزایش التهاب
• سطح کورتیزول بالا
• افزایش وزن
• مقاومت به انسولین

وقتی می خوابید چه اتفاقی رخ می دهد؟

در هنگام خواب، بدن چرخه های چهار مرحله ای خواب را طی می کند. این چرخه چندین بار در طی شب با مدت زمانی مختلف از 70 دقیقه تا 120 دقیقه تکرار می شود. این مراحل معمولا در یک دوره خواب 7 الی 9 ساعته، حدود چهار بار تکرار می شوند.

این الگو شامل دو فاز اصلی است: خواب حرکت غیرسریع چشم (غیر REM) و خواب حرکت سریع چشم (REM). چهار مرحله خواب شامل سه مرحله خواب غیر REM یک مرحله خواب REM است.

همانطور که از نام آن ها پیداست، خواب غیر REM فاقد حرکت چشم است، در حالی که خواب REM یعنی وقتی که رویا می بینید، با حرکت چشم ها مشخص می شود.

چهار مرحله خواب در زیر ذکر شده است.

مرحله 1: خواب غیر REM

مرحله 1 وقتی رخ می دهد که به خواب می روید. وقتی بدن شما وارد مرحله خواب سبک می شود، امواج مغزی، ضربان قلب و حرکات چشم ها کم کم کند می شوند.

این مرحله حدود 7 دقیقه طول می کشد.

مرحله 2: خواب غیر REM

این مرحله شامل خواب سبک درست قبل از ورود به خواب سنگین است.

دمای بدن کاهش می یابد، حرکت چشم ها متوقف می شود، ضربان قلب کند شده و ماهیچه ها آرام می شوند. امواج مغزی برای مدت کوتاهی اوج گرفته و سپس کند می شوند.

در طول یک شب، شما بیشترین زمان خواب را در این مرحله می گذرانید.

مرحله 3: خواب غیر REM

در مراحل 3 و 4 خواب عمیق آغاز می شود. چشم ها و ماهیچه ها حرکت نمی کنند و امواج مغزی بیش از پیش کند می شوند.

خواب عمیق ترمیم کننده است. بدن انرژی خود را بازیابی می کند و بافت ها، سلول ها و عضلات را ترمیم می نماید. برای این که صبح روز بعد با احساس طراوت و سرحال بیدار شوید، به این مرحله از خواب نیاز دارید.

مرحله 4: خواب REM

این مرحله برای اولین بار حدود 90 دقیقه بعد از به خواب رفتن آغاز می شود. در مرحله خواب REM، چشم ها از یک طرف به طرف دیگر سریع حرکت می کنند.

در خواب REM، امواج مغزی و حرکات چشم بیشتر می شود. ضربان قلب و تنفس نیز تندتر می شود. رویا دیدن اغلب در این مرحله از خواب رخ می دهد. مغز همچنین اطلاعات را در این مرحله پردازش می کند، به همین دلیل برای یادگیری و حافظه مهم است.

چقدر خواب نیاز دارید؟

میزان خواب توصیه شده به سن شما بستگی دارد. همچنین از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما CDCT مدت زمان های زیر را بر اساس سن پیشنهاد می کند:

تولد تا 3 ماهگی	14 تا 17 ساعت
4 تا 12 ماهگی	12 تا 16 ساعت در 24 ساعت، شامل چرت زدن
1 تا 2 سال	11 تا 14 ساعت در 24 ساعت، شامل چرت زدن
3 تا 5 سال	10 تا 13 ساعت در 24 ساعت، شامل چرت زدن
6 تا 12 سال	9 تا 12 ساعت
13 تا 18 سال	8 تا 10 ساعت
18 تا 60 سال	7 ساعت یا بیشتر
61 تا 64 سال	7 تا 9 ساعت
65 سال و بالاتر	7 تا 8 ساعت

اگر به اندازه کافی نخوابید چه اتفاقی رخ می دهد؟

بدون خواب کافی، بدن برای عملکرد مطلوب خود دچار مشکل می شود. کمبود خواب با بیماری های مزمن تاثیرگذار بر قلب، کلیه ها، خون، مغز و سلامت روان در ارتباط است.

کمبود خواب همچنین با افزایش احتمال آسیب هم در کودکان و هم در افراد بزرگسال مرتبط است. به عنوان مثال، خواب آلودگی راننده می تواند موجب تصادف های شدید و حتی مرگ شود.

در افراد مسن، خواب ضعیف با افزایش خطر افتادن و شکستگی استخوان ها در ارتباط است.

پیامدهای خاص کمبود خواب می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تغییرات خلق و خوی
• اضطراب
• افسردگی
• حافظه ضعیف
• ضعف در توجه و تمرکز
• عملکرد ضعیف حرکتی
• خستگی
• تضعیف سیستم ایمنی
• افزایش وزن
• فشار خون بالا
• مقاومت به انسولین
• بیماری های مزمن مانند دیابت و بیماری های قلبی
• افزایش خطر مرگ زودرس

کلام آخر

خواب ما را سالم نگه می دارد و عملکرد مطلوب بدن را تضمین می کند. خواب به بدن این امکان را می دهد تا ترمیم، بازیابی و تجدید قوا کند.

اگر خواب کافی دریافت نکنید، ممکن است پیامدهای جانبی مانند ضعف در حافظه و تمرکز، تضعیف سیستم ایمنی و تغییرات در خلق و خوی را تجربه کنید.

بیشتر افراد بزرگسال به 7 الی 9 ساعت خواب در شب نیاز دارند. اگر مشکل خواب دارید،‌ با یک پزشک یا متخصص خواب صحبت کنید. او می تواند دلیل اصلی این مشکل را تشخص دهد و به شما کمک کند تا کیفیت خواب خود را بهبود بخشید.

درمان مشکلات خواب در اورا اسلیپ

اگر احساس می‌کنید که همه راه‌ها را امتحان کرده‌اید و در خوابیدن مشکل دارید، با ما تماس بگیرید.

ما در اورا اسلیپ می‌توانیم با همکاری شما و پزشک متخصص خواب دلیل اصلی مسائل خواب را شناسایی کنیم (فرقی نمی‌کند که حاد است یا مزمن) و یک برنامه شخصی‌سازی شده را مطابق با نیازهای شما ارائه دهیم.

تیم ما همراه با دکتر فریبا معینی پور تخصص لازم برای انواع درمان اختلالات خواب را در اختیار دارد مانند درمان بی خوابی، درمان خروپف و درمان آپنه خواب به روش جدید  و همینطور درمان جدید بیخوابی می‌تواند به شما کمک کند تا به راحتی بخوابید.

برای دریافت نوبت و مشاوره تلفنی هم اکنون با ما تماس بگیرید

منبع: healthline

بیشتر بخوانید :

سندرم خواب کوتاه یا خواب ناکافی چیست

خواب عمیق چیست؛ فواید، مدت زمان و علائم کمبود

تفاوت استراحت و خواب به صورت کامل

خواب سالم چیست؛ چند ساعت است، عوامل تاثیر گذار بر آن

چرا خواب می بینیم؛ انواع و نقش رویا در سلامت بدن