دیابت چه تاثیری بر خواب دارد و نحوه حل مشکلات آن
دیابت بیش از 30 میلیون نفر در آمریکا را تحت تاثیر خود قرار داده است و هفتمین علت مرگ در این کشور میباشد. رایجترین نوع دیابت یعنی دیابت نوع 2 یک بیماری مزمن است که به دلیل مقاومت به انسولین به وجود میآید.
انسولین هورمونی است که به انتقال گلوکز از خون به ماهیچهها، چربی، کبد و سایر سلولها کمک میکند و در این سلولها گلوکز به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار میگیرد.
مقاومت به انسولین وقتی رخ میدهد که بدن در تولید انسولین دچار مشکل شود یا وقتی که انسولین قادر نیست گلوکز را از طریق جریان خون به سلولهای دیگر منتقل کند.
دیابت نوع 1 یک بیماری خود ایمنی است که بیشتر کودکان و نوجوانان درگیر آن می شوند در این نوع از دیابت سلول های ایمنی بدن به سلول های تولید کننده انسولین حمله می کنند و آن را از بین می برند و بدن دیگر قادر به تولید انسولین نیست.
دیابت منجر به انباشته شدن گلوکز در خون میشود که با عنوان بالا رفتن قند خون آن را میشناسیم که شاخصترین علامت دیابت است.
اگر این شرایط به درستی مدیریت نشود، میتواند پیامدهای جدی برای قلب، کلیهها و سایر اندامهای بدن داشته باشد.
دیابت و خواب رابطه پیچیدهای با هم دارند و بسیاری از افراد مبتلا به دیابت از کیفیت خواب ضعیف یا بی خوابی رنج میبرند.
خبر خوب این است که توجه دقیق به رژیم غذایی، ورزش و سطح قند خون میتواند تفاوت چشمگیری را در کیفیت خواب و در نتیجه سلامت کلی ایجاد کند.
دیابت چگونه بر خواب تاثیر میگذارد؟
برآورد میشود که از هر 2 نفر مبتلا به دیابت یک نفر مشکلات خواب ناشی از بی ثباتی سطح قند خون و علائم مرتبط با دیابت، قند خون بالا (هایپرگلیسمی)، قند خون پایین (هیپوگلیسمی) را در طی شب تجربه میکند که میتواند موجب بی خوابی و خستگی در طول روز شود.
مانند بسیاری از بیماریهای مزمن، احساس افسردگی یا استرس در مورد خود بیماری نیز ممکن است شما را در طی شب بیدار نگه دارد.
وقتی سطح قند خون بالا است، کلیهها با دفع ادرار بیشتر این مشکل را جبران میکند. در طی شب، این تکرر ادرار و وادار شدن به بیداری منجر به اختلال در خواب میشود.
قند خون بالا ممکن است موجب سردرد، افزایش تشنگی و احساس خستگی شود که با به خواب رفتن تداخل دارد.
در مقابل، ساعات طولانی بدون غذا خوردن یا تعادل نادرست داروهای دیابت نیز منجر به کاهش سطح قند خون در شب میشود.
به همین دلیل ممکن است کابوس شبانه، تعریق یا احساس برانگیختگی و سردرگمی را هنگام بیداری تجربه کنید.
اگر خستگی، مشکل در خوابیدن یا هر علامت نگرانکننده دیگری را تجربه میکنید، با پزشک خود مشورت کنید. او میتواند به شما کمک کند تا دلیل این مشکل را تحلیل کنید و با همکاری هم سطح قند خون پایدارتری داشته باشید.
چگونه خواب ضعیف بر سطح قند خون تاثیر میگذارد؟
همانطور که دیابت میتواند موجب مشکلات خواب شود، مشکلات خواب نیز نقش مهمی را در دیابت ایفا میکنند.
خواب ناکافی یا خواب امواج آهسته ترمیمی کم با سطح بالای قند خون در افراد مبتلا به دیابت و پیش دیابت در ارتباط است. با این وجود، هنوز به طور کامل مشخص نشده است که آیا یکی دلیل دیگری است یا عوامل دیگری نیز دخیل هستند.
محققان بر این باورند که محرومیت از خواب ممکن است بر سطح قند خون ناشی از تاثیرات آن بر انسولین، کورتیزول و استرس اکسیداتیو تاثیرگذار باشد.
یک چهارم افراد مبتلا به دیابت گزارش دادهاند که کمتر از شش ساعت یا بیشتر از هشت ساعت در شب میخوابند، که آنها را در خطر بالاتری از افزایش قند خون قرار میدهد.
علاوه بر افزایش سطح قند خون در افرادی که دیابت دارند، محرومیت از خواب نیز خطر ایجاد مقاومت به انسولین را افزایش میدهد. این ارتباط از همان دوران کودکی شکل میگیرد.
مطالعات همچنین دریافتهاند که زمانبندی خواب نامنظم یا دیرتر از حد معمول با سطح بالای قند خون، حتی در افراد غیردیابتی در ارتباط است.
با این وجود، ممکن است متغیرهای دیگری نیز برای توضیح این موضوع وجود داشته باشند، مانند این حقیقت که افراد با زمانبندی خواب نامنظم بیشتر احتمال دارد یک رژیم غذایی نامنظم داشته باشند.
محرومیت یا کمبود خواب باعث افزایش سطح گرلین میشود؛ هورمون گرسنگی؛ و سطح لپتین که هورمونی است که باعث احساس سیری میشود را کاهش میدهد.
برای جبران سطح پایین انرژی، افرادی که کم میخوابند بیشتر تمایل به خوردن غذاهای دارند که آنها را آرام میکند.
این مواد غذایی معمولا سطح قند خون را افزایش میدهند و فرد را در معرض چاقی که خود یک فاکتور خطر برای دیابت است، قرار میدهند.
افراد بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 2 که اختلال در خواب یا بیداری مکرر در طول شب را تجربه میکنند، ممکن است سایر استانداردهای مورد نیاز برای خودمراقبتی در برابر دیابت مانند ورزش کافی و نظارت دقیق بر سطح قند خون را کمتر رعایت کنند.
علاوه بر تاثیر فوری بر سطح قند خون، خواب ضعیف میتواند تاثیر طولانی مدتی بر فرد مبتلا به دیابت داشته باشد.
آنهایی که به داروهای خوابآور متوسل میشوند یا در خواب ماندن دچار مشکل هستند، بیشتر پریشانی روانی جدی را احساس میکنند.
شواهد تجربی نیز وجود دارند که بیان میکنند افراد مبتلا به دیابتی که خواب کافی دریافت نمیکنند بیشتر در معرض زوال شناختی در مراحل بعدی زندگی قرار میگیرند
اختلالات خواب رایج در افراد مبتلا به دیابت
افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض ابتلا به اختلالات خواب ازجمله سندرم پاهای بی قرار و آپنه انسدادی خواب قرار دارند.
سندرم پاهای بی قرار (RLS):
تقریبا از هر پنج نفر مبتلا به دیابت، یک نفر به سندرم پاهای بی قرار مبتلاست که با گزگز یا سایر احساسات تحریککننده در پاها مشخص میشود که میتواند در خوابیدن اختلال ایجاد کند.
افراد مبتلا به دیابت همچنین در معرض یک بیماری دیگر به نام نوروپاتی محیطی هستند. نوروپاتی محیطی که به واسطه آسیب عصبی ایجاد شده است، علائمی بسیار شبیه به سندرم پاهای بی قرار دارد و شامل بی حسی، سوزن سوزن شدن و درد در اندامها است.
افرادی که این علائم را تجربه میکنند باید با پزشک مشورت کنند زیرا نوروپاتی محیطی به درمان نیاز دارد تا از آسیب طولانی مدت آن جلوگیری به عمل آید.
آپنه انسدادی خواب (OSA):
آپنه انسدادی خواب یک اختلال خواب است که در آن تنفس فرد در فواصل زمانی مکرر در طی شب قطع میشود. در بیشتر موارد، فرد از وقوع این مشکل اطلاعی ندارد، هرچند همسر فرد میتواند خروپف و نفس نفس زدن او را متوجه شود.
این توقف در تنفس باعث برانگیختگیهای جزئی (بیداریهای بسیار کوتاه) میشوند که با پیشرفت طبیعی مراحل خواب تداخل داشته و در کیفیت خواب اختلال وارد میکند.
آپنه انسدادی خواب معمولا در افرادی رخ میدهد که از اضافه وزن یا چاقی رنج میبرند زیرا اغلب محیط گردن آنها ضخیمتر است و راه ورودی هوا را میبندد.
این بیماری با استفاده از دستگاه فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) که راه هوایی را باز نگه میدارد تا تنفس قطع نشود و وقفههای خواب کاهش یابند، ،آپنه خواب قابل درمان است.
یکی از بهترین راه های درمان آپنه خواب استفاده از دیوایس دهانی است که در مرکز خواب اورا اسلیپ قابل تهیه است.
ارتباط بین آپنه خواب و دیابت
اگرچه آپنه خواب مستقیما موجب دیابت نمیشود، اما یک فاکتور خطر برای دیابت به حساب میآید و نشان داده شده است که موجب افزایش مقاومت به انسولین حتی در افراد غیردیابتی و غیرچاق میشود.
انجمن دیابت آمریکا تخمین میزند که از هر چهار نفر یک نفر مبتلا به دیابت از OSA نیز رنج میبرد و یک چهارم دیگر از دیابتیها از یک اختلال تنفسی مرتبط با خواب رنج میبرند.
هم آپنه انسدادی خواب و هم دیابت نوع 2 در میان افراد دارای اضافه وزن و چاق رایج هستند. با این وجود، به نظر میرسد که آپنه انسدادی خواب بر مقاومت به انسولین و کنترل گلوکز حتی بعد از کنترل چاقی اثر میگذارد.
OSA نه تنها باعث تکه تکه شدن خواب میشود که با موج آهسته خواب تداخل میکند، بلکه به طور دورهای اکسیژن بدن را قطع میکند. این اثرات با هم منجر به مقاومت به انسولین و اختلال در متابولیسم گلوکز میشود.
در بسیاری از مطالعات، درمان کوتاه مدت آپنه خواب به بهبود سطح قند خون کمک کرده است، در حالی که درمان طولانی مدت CPAP موجب بهبود قند خون و مقاومت به انسولین شده است.
با این وجود، مطالعات دیگر نتوانستند بهبودهایی را در سطح گلوکز خون بعد از درمان آپنه انسدادی خواب پیدا کنند. همین امر موجب شد برخی از محققان بر این باور باشند که این ارتباط میتواند ناشی از عوامل دیگر مانند وزن باشد.
برای تعیین ویژگیهای بیشتر این ارتباط به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما واضح است که سلامت فیزیکی نقش مهمی را در آپنه خواب و دیابت ایفا میکند.
ترکیبی از کاهش وزن و درمان CPAP ممکن است موثرترین روش برای درمان آپنه انسدادی خواب در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 باشد.
چگونه افراد مبتلا به دیابت با مشکلات خواب مقابله کنند؟
مدیریت دقیق سطح قند خون میتواند به بهبود خواب در افراد مبتلا به دیابت کمک کند. علاوه بر این، با توجه به ارتباط نزدیک بین دیابت و خواب، عادتهای بهداشت خواب خوب به طور خاص مهم هستند.
این شامل عادتهای روزانه و شبانه مانند موارد زیر است:
- پیروی از یک برنامه غذایی که برای شما مفید است و به کنترل قند خون کمک میکند.
- ورزش منظم.
- داشتن برنامه خواب منظم.
- اجتناب از مصرف محرکهایی مانند کافئین یا نیکوتین قبل از خواب.
- خنک، تاریک و ساکت نگه داشتن اتاق خواب.
بر اساس وضعیت شخصی خود، پزشک متخصص خواب میتواند داروهای کمکی خواب را برای دیابتیها تجویز کند یا روشهایی را به منظور بهبود خواب توصیه کند.
پزشک خواب ممکن است یک مطالعه خواب (پلی سومنوگرافی) انجام دهد تا ببیند آیا اختلال خواب مقصر مشکلات خواب شماست یا نه. اختلالات خواب ثانویه را میتوان با درمانهای هدفمند مانند دیوایس دهانی درمان کرد.
درمان اختلالات خواب در اورا اسلیپ
ما در اورا اسلیپ به بیمارانی که به اختلال خواب دچار هستند، خدمات درمانی موثر ارائه می دهیم. این بخش توسط خانم دکتر فریبا معینی پور که عضو آکادمی و طب خواب اروپا هستند، مدیریت می شود و خدمات درمانی متنوعی مثل درمان خروپف، درمان بی خوابی ارائه می گردد.
در این مرکز آزمایشگاه خواب مجهزی وجود دارد که بصورت اساسی فرایند خواب بیماران را بررسی می کند و مشکل آنها را رفع می سازد.
برای دریافت مشاوره های رایگان، با شماره تلفن های ما تماس بگیرید.
منبع : sleepfoundation
بیشتر بخوانید :